عهد و پیمان : در مذاکرات وین تمام راه های پیمان شکنی طرف مقابل را ببندید.
در اسلام به وفای به عهد اهتمام فراوانی داده شده که قرآن مجید یکی از ویژگی ها و خصوصیات افراد با ایمان را وفای به عهد می داند و می فرماید: «وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ»؛(مۆمنون/8، معارج/32) مۆمنان آنها هستند که امانت ها و عهد خود را مراعات می کنند.
خلف وعده، موجب خشم خدا است: امیرمۆمنان علیه السلام در فرمان خود به مالک اشتر فرمود: إیاک... ان تعدهم فتتبع موعدک بخلفک... و الخلف یوجب المقت عندالله و الناس قال الله تعالی «کبر مقتاً عندالله ان تقولوا ما لا تفعلون»...[نهج البلاغه، صبحی صالح، نامه 53] بپرهیز از این که به مردم وعده بدهی و تخلّف کنی... زیرا (تخلف از وعده) موجب خشم خدا و مردم خواهد شد، چنان که قرآن می فرماید: «نزد خدا بسیار خشم آور است که بگویید چیزی را که به آن عمل نمی کنید...».
در قرآن آمده که به عهد فاسقان نباید اعتماد کرد:
الَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فی الأَرْضِ أُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ؛ (فاسقان آنها هستند که) پیمان خدا را پس از آن که محکم ساختند، میشکنند، و پیوندهائی را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع مینمایند، و در جهان فساد میکنند، اینها زیانکارانند (بقره/27)
به پیمان فاسقان، اعتماد نکنید. کسى که پیمان خداوند را نقض مىکند، به عهد و پیمان دیگران وفادار نخواهد بود و عهدشکن، به تدریج مفسد مىشود. «ینقضون، یفسدون».
قرآن در آیات شریفه 83، 84 و 100 سوره بقره جریان عهدشکنی قوم بنی اسرائیل را بیان نموده است.
و اذ اخذنا میثـق بنی اسرءیل لا تعبدون الا الله و بالولدین احسانا و ذی القربی و الیتـمی و المسـکین و قولوا للناس حسنا و اقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة ثم تولیتم الا قلیلا منکم و انتم معرضون * و اذ اخذنا میثـقکم لا تسفکون دماءکم و لا تخرجون انفسکم من دیـرکم ثم اقررتم و انتم تشهدون:
و چون از فرزندان اسرایل پیمان محکم گرفتیم که: "جز خدا را نپرستید، و به پدر و مادر، و خویشان و یتیمان و مستمندان احسان کنید، و با مردم [به زبان] خوش سخن بگویید، و نماز را به پا دارید، و زکات را بدهید"، آنگاه، جز اندکی از شما، [ همگی] به حالت اعراض روی برتافتید. * و چون از شما پیمان محکم گرفتیم که: " خون همدیگر را مریزید، و یکدیگر را از سرزمین خود بیرون نکنید "، سپس [به این پیمان] اقرار کردید، و خود گواهید.
أ و کلما عـهدوا عهدا نبذه فریق منهم بل اکثرهم لا یومنون: و مگر نه این بود که [یهود] هر گاه پیمانی بستند، گروهی از ایشان آن را دور افکندند؟ بلکه [حقیقت این است که] بیشترشان ایمان نمیآوردند.
آنگونه که از این آیات شریفه استنباط میشود، عدم پایبندی به تعهدات، سابقه دیرینه و طولانی در تاریخ یهود دارد و از ابتدای تاریخ این قوم تا امروز با آن همراه بوده است. قرآن مجید در آیات مذکور به این حقیقت اشاره میکند که هرگاه یهود پیمانی به عهده گرفتند، به آن وفادار نماندند و چنانچه پیمان دستهجمعی میبستند، باز عدهای پیمان شکنی میکردند. علاوه بر مصادیقی که در این آیات شریفه به آن اشاره شده، در کوه «طور» از آنها پیمان گرفته شد که به دستور تورات عمل کنند، اما به عهد خویش وفا نکردند و پیمان شکستند. همچنین از آنها پیمان گرفته شد به پیامبر اسلام ـ که تورات آمدن او را بشارت داده بود ـ ایمان بیاورند اما به آن نیز وفادار نماندند. این پیمانشکنی خاص یهودیان قبل از اسلام نبوده، بلکه بعداً نیز تداوم داشته و تاکنون هر روز شاهدی میتوان بر آن ارائه کرد. پس از ورود پیامبر اسلام به مدینه، یهود «بنینضیر» و «بنی قریظه» با شخص پیامبر عهد کردند که به دشمنان او کمک نکنند اما پیمان شکستند و در جنگ خندق با مشرکان مکه همکاری نمودند. اساساً این شیوه دیرینه یهود است که به عهد خویش پایبند نیستند، هرگاه پیمانی دسته جمعی میبندند، عدهای از آنان پیمان را نادیده میگیرند و حاضر به عمل به آن نیستند.) تفسیر نمونه، ج 1، ص 258).
روی این اصل به پایبندی کشورمان در مذاکرات هسته ای بر عهد و پیمانی که بستند کاملا اعتماد است ولی در رفتار طرف مذاکره 5+1 که سابقه بدعهدی زیاد وجود داشته و با توجه به تسلط تام اسرائیل بر آمریکا و انگلیس و ... نمی توان به پایبندی به عهد در ایشان اعتماد کافی حاصل نمود.
لکن مقام معظم رهبری دستور دادند " راه های بدعهدی و پیمان شکنی طرف مقابل را ببندید."
- ۹۴/۰۴/۲۶