رمضان، ماه روزه و تلاوت قرآن کریم

1-  «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» یعنی پسرم، بنده من! کسانی که با من رابطه دارید و ایمان دارید. آمپول را می‌زنم، «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ» واجب است روزه بگیرید، می‌گوید: چیزی نیست، همه آمپول زدند. «کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ» همه ادیان آسمانی روزه داشتند. بعد می‌گوید: دو دقیقه بیشتر درد نمی‌آید. «أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ» (بقره/184) سی روز بیشتر نیست.

این ماه رمضان چه ماهی است؟ روایت‌هایی را دیشب یادداشت کردم برای شما بخوانم. «الصائم فی عبادة و ان کان علی فراشه ما لم یغتب مسلما» (اصول کافی،ج4،ص66) آدم روزه دار دائماً در حال عبادت است. عبادت نکند، همین که روزه است در حال عبادت است. منتهی به شرطی که «ما لم یغتب مسلما» غیبت مسلمانی را نکند!

2- «للصائم فرحتان عند افطاره و عند لقاء ربه» (وسائل الشیعه،ج7،ص290) آدم روزه‌دار دو بار شاد است. یکی وقت افطار شاد است. یکی هم روز قیامت شاد است.

«یستجاب دعاء الصائم عند افطار» وقت افطار دعای روزه دار مستجاب می‌شود. ماه رمضان را حدیث داریم، «اوله رحمه أَوَّلُه رَحْمَةٌ ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ ، وَآخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النَّارِ» اول رمضان رحمت است. وسطش مغفرت است. آخرش دعا مستجاب می‌شود.

حالا تابستان چه؟ می‌گوید: «افضل الجهاد الصوم فی الحر» (بحارالانوار، ج96، ص256) بهترین جهاد روزه در تابستان است.

3- آثار و برکات روزه در دنیا و آخرت

چرا به رمضان، رمضان می‌گویند؟ رَمَضَ یعنی سوخت. رمضان به معنی گناه سوزی است. «سمّی الرمضان لانه یرمض فیه الذنوب» (بحارالانوار، ج55، ص341) یعنی تُحرَق. این هم یک مورد... حدیث داریم «لِکُلِّ شَی‏ءٍ زَکَاةٌ» هرچیزی زکات دارد، «وَ زَکَاةُ الْبَدَنِ الصِّیامُ» (نهج البلاغه صبحی صالح، ص494) حضرت امیر فرمود: زکات بدن این است که آدم روزه بگیرد. خداوند فرشته‌ها را موظف کرده که به روزه‌دارها رعا کنند. کسانی که روزه می‌خورند، از دعای ملائکه محروم هستند.

فایده روزه هم‌دردی است. از امام پرسیدند: چرا باید روزه بگیریم؟ فرمود: «لِیَستَوِیَ بِهِ الغَنِیُّ وَالفَقیرُ» (علل الشرایع/ج2/ص378) روزه بگیرید تا فقیر و غنی هر دو مزه گرسنگی را بچشند. برای خودمان فایده دارد؟ حدیث داریم «صوموا تصحوا» روزه بگیرید برای سلامتی‌تان خوب است. ولی یک سری از چربی‌ها در بدن می‌ماند. هضم نمی‌شود. ولی وقتی فشار گرسنگی آمد، آن چربی‌ها ذوب می‌شود و از راه تنفس دفع می‌شود. و لذا روی زبان روزه‌دار زرد است. آب دهانش چسبان می‌شود. آن موادی که مانده است و هضم نشده، وقتی فشار گرسنگی آمد، سوخت می‌شود و آن ضایعات دور می‌شود.

یک روسی که اسلام هم ندارد، یک کتابی نوشته که من با روزه نوزده رقم بیماری را درمان کردم. من کار به روزه اسلام ندارم، می‌گوید: من با گرسنگی و تشنگی، امساک... امساک به نظرم کتابش هم امساک است. امساک درمان بیماری‌ها! یک نفر روسی نوشته است و مسلمان هم نیست.

حضرت زهرا(س) فرمود: «فرض الله الصیام تثبیتاً للاخلاص» (علل الشرایع/ج2/ص248) یا «الصِّیَامُ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْق‏» (نهج البلاغة/حکمت252) روزه تنها عبادتی است که پیدا نیست.حج می‌فهمند، مکه رفت. نماز خواند. تنها عبادتی که آدم نگاه به طرف می‌کند و نمی‌فهمد روزه است. زهرا(س) فرمود: روزه یعنی کار بی‌نام کردن. باقی کارها همه آرم دارد. تنها کاری که هیچ پیدا نیست، روزه است. «تثبیتاً للاخلاص» روزه برای آینده‌نگری هم خوب است. چون حدیث داریم، «وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ عَطَشَهُ» (خطبه شعبانیه) وقتی خیلی گرسنگی و تشنه شدید، یاد بیافتید که قیامت هم تشنگی دارد. قیامت هم گرسنگی دارد. یک دری و پنجره‌ای هم به قیامت باز می‌شود.

بهشت یک دری دارد که جز روزه‌دارها حق ندارند از آن در وارد شوند. کسانی که اینجا گرسنگی می‌کشند، قیامت گرسنگی نمی‌کشند و کسانی که اینجا نزد شکمشان رودروایسی دارند و هرچه دیدند می‌خورند، قیامت گرسنه خواهند بود.

4- ماه رمضان، ماه قرآن است. قرآن نمی‌گوید: ماه رمضانی که روزه واجب شد. می‌گوید: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» (بقره/185) نمی‌گوید: «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام» اهمیت رمضان به قرآن است نه به روزه. «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» نمی‌گوید: «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام». قرآن هم یک تلاوت داریم و یک تدبر. ماه رمضان، ماه آشنایی با معارف قرآنی است.