متأسفانه در جامعه فعلی ما، مسأله اختلاف در تعیین روز عید فطر بسیار بزرگ جلوه داده شده است و خیلی ها آن را موجب اختلاف و بروز مشکل قلمداد می کنند در حالی که با این مسأله باید بسیار ساده و همانند اختلافات فتاوا در سایر مسائل جزئی عبادات قلمداد کرد.
باید توجه داشت که اختلافی که بعضا در مورد تعیین روز عید فطر پدید می آید، بدون دلیل نیست. این اختلاف دو منشا می تواند داشته باشد:
عدم استفاده از مارکهای خارجی در روایت
استفاده از تولیدات داخلی در روایات معصومین تاکیده شده زیرا استفاده از تولیدات خارجی کمک به اقتصاد کشور بیگانه و ضرر رساندن به اقتصاد کشور خود می شود.
امام علی (ع) مسلمانان را در بهره وری از تولیدات داخلی تشویق می فرمودند روایتی از آن حضرت است که می فرمودند:
أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام کَانَ لَا یُنْخَلُ لَهُ الدَّقِیقُ وَ کَانَ یَقُولُ لَا تَزَالُ هَذِهِ الْأُمَّةُ بِخَیْرٍ مَا لَمْ یَلْبَسُوا لِبَاسَ الْعَجَمِ وَ یَطْعَمُوا أَطْعِمَةَ الْعَجَمِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِکَ ضَرَبَهُمُ اللَّهُ بِالذُّلِّ
المحاسن : ٢/١٧٨/١٥٠٤
قرآن کریم به استفاده درست از فرصت و
زمان و مدیریت آن اهمیت قائل است
در آیه ای از آن می فرماید:
«وَ لَا
تَقُولَنَّ لِشَاْىْءٍ إِنىِّ فَاعِلٌ ذَالِکَ غَدًا» (کهف/23)
یعنی کار امروز را به فردا میفکن
إِلَّا
أَن یَشَاءَ اللَّهُ (کهف/ 24) یعنى در رابطه با اخبار آینده و تصمیم بر
انجام کارها، حتما جمله
«ان شاء اللّه» را اضافه کن، چرا که تو هرگز مستقل در تصمیم گیرى نیستى و اگر خدا نخواهد هیچ کس توانایى بر هیچ کار را ندارد.
امام علی (علیه السلام) می فرماید: «هرکس فرصت را از زمانش و به تاخیر انداخت، مطمئن باشد که آن را از دست می دهد.»
در ماه رمضان لحظات شیرین و نورانی و پر از معنویت هنگام سحر و افطار و شبهای قدر را سپری کردیم و کم کم بوی عطر عید فطر به مشام می رسد.
آیا کسی هست که بخشیده نشود؟!
در روایت دیگری داریم: «إِذَا کَانَ أَوَّلُ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ غَفَرَ اللَّهُ لِمَنْ شَاءَ مِنَ الْخَلْقِ»؛ وقتی که شب اول ماه رمضان می‌شود خداوند هر کسی از مخلوقاتش، که مورد مشیّتش قرار بگیرد تا او را بیامرزد مورد غفران قرار می‌دهد، «فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَةُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَهُم»؛ شب اول به هر مقدار بود، شب دوم دو برابر، «فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَةُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَ»؛ و هر شب بعد از شب دیگر دو برابرِ شب قبل بخشیده می‌شوند، «کُلَّ مَا أَعْتَقَ حَتَّى آخِرَ لَیْلَةٍ فِی شَهْرِ رَمَضَان»؛ تا شب آخر می‌شود، «تُضَاعَفُ مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِی کُلِّ لَیْلَة»؛ که دو برابر آنچه که در هر شب بخشیده و از آتش نجات داده بود نجات می‌دهد که برای ما بزرگترین، بالاترین و ارزشمندترین اثر الهی در ماه مبارک رمضان همین است، یعنی آمرزش و تطهیر است.
«وَدّوا»یعنی دوست دارند. چه دوست دارند؟
چهار چیز را برای ما دوست دارند.
1- دردسر را دوست دارند. «وَدُّوا ما عَنِتُّم».
2- غفلت، «وَدَّ
الَّذینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُون» می‌خواهند شما غافل شوید. به یک
چیزهای پوچ سرگرمت می‌کنند. تا شما از هدف اصلی غافل شوید.
یک نقشه‌ای می‌کشند که سر ما به یک چیزی بند باشند.
3- سازش؛ «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُون» دوست دارند سازش کنید و آنها هم با شما سازش کنند.
4- کفر مسلمانان«وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُون» (نساء/89) دوست دارند شما از اسلام دست بردارید. دشمن را بشناسیم.
وظیفه ما این است. یک بچه دبیرستانی نیست، یک دانشجو نیست، فکر کند چرا فرمول‌های علمی را از طریق ماهواره برای ما نمی‌فرستند.
«لن ترضی» یعنی هرگز
راضی نخواهد شد. « وَ لَنْ تَرْضى عَنْکَ الْیَهُودُ وَ لاَ النَّصارى»
یهود و مسیحیت هرگز از شما راضی نخواهد شد. «حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ»
(بقره/120) مگر اینکه دربست در اختیارش باشید. اگر صد در صد تابعش بودی،
از شما راضی است. اگر دیدیم یک کسی گفت: من راضی هستم، پیداست صد در صد
یهودی شده است. چون اگر نخست وزیر اسرائیل گفت: ما با فلان کشور دوست
هستیم. از فلان کشور راضی هستیم. پیداست این کشور یهودی است. چون قرآن
گفته: هرگز یهودی‌ها از شما راضی نمی‌شوند، مگر اینکه صد در صد تابعش
باشید.
باسمه تعالی
خرید اجناس غربی ممنوع! ببینیم بازار آمریکا و اروپا فلج می‌شود یا نمی شود؟ کشورهای اسلامی، اسلامی نیستند. یک «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» روی
پرچمشان هست، آن هم دروغ است. یعنی اینها رضایت آمریکا برایشان مهمتر از
رضای خداست. اینها 50 درصد مسلمان هستند. ما یک مسلمان صد در صدی داریم. یک
مسلمان 50 درصدی. این را هم بگویم و حرف هایم را تمام کنم. مسلمان صد در
صد این است. در آیت الکرسی است. کمک کنید. «فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ» بعد می‌گوید: «وَ یُؤْمِنْ بِاللَّه» (بقره/256). «فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ» یعنی نسبت به طاغوت برخورد خشن داشته باش. زیر بار نرو. بعد می‌گوید: «وَ یُؤْمِنْ بِاللَّه». الآن بعضی از کشورهای اسلامی می‌گوید: «و من یؤمن بالطاغوت و یؤمن بالله». «یکفر بالطاغوت» نیست. «یؤمن بالطاغوت» است، تقسیم می‌شوند. وگرنه اگر مسلمان‌ها به این آیه‌ی قرآن عمل می‌کرد که فرمود:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً» (آل عمران/103)، «لا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَ النَّصارى أَوْلِیاء» (مائده/51) حدود 500 آیه سیاسی در قرآن است.
1- قرآن می‌گوید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِکُم» (آل‌عمران/118) بطانه از بطن است. بطن یعنی درون. می‌گوییم: فلانی باطنش... «من دونکم» یعنی از غیر خودتان، از غیر خودتان نگذارید کسی در شکم شما برود. یعنی عامل نفوذی ممنوع!
نگذارید بیگانگان در درون شما نفوذ کنند.
2- قرآن می‌گوید: «استوی»بایستد، «فَاسْتَوى عَلى سُوقِه» (فتح/29) «سوق» یعنی روی پای خودش. اینها آیات استقلال است. روی پای خودش بایستد.
3- به ظالم تکیه نکنید.«وَ لا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذینَ ظَلَمُوا» (هود/113).
4- قرآن می‌گوید: «لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ» یعنی هرگز خدا قرار نداده، «لِلْکافِرینَ» خدا برای کافرین قرار نداده است، «عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً» خدا اجازه نمی‌دهد کفار بر مسلمان‌ها راه نفوذ داشته باشند. خدا اجازه نمی‌دهد.
آیا دین از سیاست جداست؟
حدود 500 آیات سیاسی در قرآن داریم.
سیمای سیاست در قرآن آقای قرائتی
استغفار را نباید به نیت طلب روزی انجام داد. بلکه باید به قصد قربت استغفار کرد و برکت در رزق و روزی از مترتبات آن خواهد بود.
عملی که باعث افزایش رزق و روزی می‌شود
به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ آیت الله ری شهری در درس خارج فقه خود پیرامون استغفار و نقش آن در زندگی نکاتی را بیان نمودند: چگونه روزی افزایش می یابد؟
عن النبی صلی الله علیه و آله: أَکثِرُوا الِاستِغفَارَ فَإِنهُ یَجلِبُ الرزقَ.[۱]
زیاد استغفار کنید که استغفار سبب جلب روزی است.
روایات مشابه مضمون این فرمایش فراوان است؛ چند نکته در این روایت نورانی قابل توجه است:
نکته(۱): این روایت در این آیه قرآن و آیات مشابه آن ریشه دارد: « استَغفِرُوا رَبَکُم إِنَهُ کاَنَ غَفَارًا یُرسِلِ السَمَاءَ عَلَیکمُ مِدرَارًا وَ یُمدِدکمُ بِأَموَالٍ وَ بَنِینَ وَ یجَعَل لَکمُ جَنَاتٍ وَ یجَعَل لَکمُ أَنهارًا».[۲]
حضرت نوح به قومش فرمود: از پروردگار خویش آمرزش بطلبید که او بسیار آمرزنده است تا باران هاى پربرکت آسمان را پى در پى بر شما فرستد، و شما را با اموال و فرزندان فراوان کمک کند و باغهاى سرسبز و نهرهاى جارى در اختیارتان قرار دهد.
این آیه نشان می دهد اولا گناه و آلودگی در تنگنایی روزی نقش دارد. اگر انسان گناه کند در روزی های مختلف او مشکل به وجود می آید. یکی از آن روزی ها روزی مادی است
1- «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» یعنی پسرم، بنده من! کسانی که با من رابطه دارید و ایمان دارید. آمپول را می‌زنم، «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ» واجب است روزه بگیرید، می‌گوید: چیزی نیست، همه آمپول زدند. «کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ» همه ادیان آسمانی روزه داشتند. بعد می‌گوید: دو دقیقه بیشتر درد نمی‌آید. «أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ» (بقره/184) سی روز بیشتر نیست.
این ماه رمضان چه ماهی است؟ روایت‌هایی را دیشب یادداشت کردم برای شما بخوانم. «الصائم فی عبادة و ان کان علی فراشه ما لم یغتب مسلما» (اصول کافی،ج4،ص66) آدم روزه دار دائماً در حال عبادت است. عبادت نکند، همین که روزه است در حال عبادت است. منتهی به شرطی که «ما لم یغتب مسلما» غیبت مسلمانی را نکند!
2- «للصائم فرحتان عند افطاره و عند لقاء ربه» (وسائل الشیعه،ج7،ص290) آدم روزه‌دار دو بار شاد است. یکی وقت افطار شاد است. یکی هم روز قیامت شاد است.
«یستجاب دعاء الصائم عند افطار» وقت افطار دعای روزه دار مستجاب می‌شود. ماه رمضان را حدیث داریم، «اوله رحمه أَوَّلُه رَحْمَةٌ ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ ، وَآخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النَّارِ» اول رمضان رحمت است. وسطش مغفرت است. آخرش دعا مستجاب می‌شود.
حالا تابستان چه؟ می‌گوید: «افضل الجهاد الصوم فی الحر» (بحارالانوار، ج96، ص256) بهترین جهاد روزه در تابستان است.
3- آثار و برکات روزه در دنیا و آخرت
چرا به رمضان، رمضان می‌گویند؟ رَمَضَ یعنی سوخت. رمضان به معنی گناه سوزی است. «سمّی الرمضان لانه یرمض فیه الذنوب» (بحارالانوار، ج55، ص341) یعنی تُحرَق. این هم یک مورد... حدیث داریم «لِکُلِّ شَیءٍ زَکَاةٌ» هرچیزی زکات دارد، «وَ زَکَاةُ الْبَدَنِ الصِّیامُ» (نهج البلاغه صبحی صالح، ص494) حضرت امیر فرمود: زکات بدن این است که آدم روزه بگیرد. خداوند فرشته‌ها را موظف کرده که به روزه‌دارها رعا کنند. کسانی که روزه می‌خورند، از دعای ملائکه محروم هستند.
فایده روزه هم‌دردی است. از امام پرسیدند: چرا باید روزه بگیریم؟ فرمود: «لِیَستَوِیَ بِهِ الغَنِیُّ وَالفَقیرُ» (علل الشرایع/ج2/ص378) روزه بگیرید تا فقیر و غنی هر دو مزه گرسنگی را بچشند. برای خودمان فایده دارد؟ حدیث داریم «صوموا تصحوا» روزه بگیرید برای سلامتی‌تان خوب است. ولی یک سری از چربی‌ها در بدن می‌ماند. هضم نمی‌شود. ولی وقتی فشار گرسنگی آمد، آن چربی‌ها ذوب می‌شود و از راه تنفس دفع می‌شود. و لذا روی زبان روزه‌دار زرد است. آب دهانش چسبان می‌شود. آن موادی که مانده است و هضم نشده، وقتی فشار گرسنگی آمد، سوخت می‌شود و آن ضایعات دور می‌شود.
یک روسی که اسلام هم ندارد، یک کتابی نوشته که من با روزه نوزده رقم بیماری را درمان کردم. من کار به روزه اسلام ندارم، می‌گوید: من با گرسنگی و تشنگی، امساک... امساک به نظرم کتابش هم امساک است. امساک درمان بیماری‌ها! یک نفر روسی نوشته است و مسلمان هم نیست.
حضرت زهرا(س) فرمود: «فرض الله الصیام تثبیتاً للاخلاص» (علل الشرایع/ج2/ص248) یا «الصِّیَامُ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْق» (نهج البلاغة/حکمت252) روزه تنها عبادتی است که پیدا نیست.حج می‌فهمند، مکه رفت. نماز خواند. تنها عبادتی که آدم نگاه به طرف می‌کند و نمی‌فهمد روزه است. زهرا(س) فرمود: روزه یعنی کار بی‌نام کردن. باقی کارها همه آرم دارد. تنها کاری که هیچ پیدا نیست، روزه است. «تثبیتاً للاخلاص» روزه برای آینده‌نگری هم خوب است. چون حدیث داریم، «وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ عَطَشَهُ» (خطبه شعبانیه) وقتی خیلی گرسنگی و تشنه شدید، یاد بیافتید که قیامت هم تشنگی دارد. قیامت هم گرسنگی دارد. یک دری و پنجره‌ای هم به قیامت باز می‌شود.
بهشت یک دری دارد که جز روزه‌دارها حق ندارند از آن در وارد شوند. کسانی که اینجا گرسنگی می‌کشند، قیامت گرسنگی نمی‌کشند و کسانی که اینجا نزد شکمشان رودروایسی دارند و هرچه دیدند می‌خورند، قیامت گرسنه خواهند بود.
4- ماه رمضان، ماه قرآن است. قرآن نمی‌گوید: ماه رمضانی که روزه واجب شد. می‌گوید: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» (بقره/185) نمی‌گوید: «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام» اهمیت رمضان به قرآن است نه به روزه. «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» نمی‌گوید: «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام». قرآن هم یک تلاوت داریم و یک تدبر. ماه رمضان، ماه آشنایی با معارف قرآنی است.
